CHEMIA
Chemia – nauka badająca naturę i właściwości substancji, a zwłaszcza przemiany zachodzące pomiędzy nimi. Współcześnie wiadomo, że przemiany substancji wynikają z praw, według których atomy łączą się poprzez wiązania chemiczne w mniej lub bardziej trwałe związki chemiczne, a także praw według których wiązania pękają i tworzą się ponownie prowadząc do przemian jednych związków w drugie co jest nazywane reakcjami chemicznymi. Chemia zajmuje się także rozmaitymi właściwościami substancji wynikającymi bezpośrednio z ich budowy atomowej.
UKŁAD OKRESOWY PIERWIASTKÓW
Układ okresowy pierwiastków - zestawienie wszystkich pierwiastków chemicznych w postaci rozbudowanej tabeli, uporządkowanych według ich rosnącej liczby atomowej, grupujące pierwiastki według ich cyklicznie powtarzających się podobieństw właściwości, zgodnie z prawem okresowości Dmitrija Mendelejewa.
Grupa - jest pionową kolumną w układzie okresowym pierwiastków chemicznych. Istnieje 18 grup w standardowym układzie okresowym. Określenie "rodzina" wywodzi się od podobnych właściwości, jakie posiadają pierwiastki wchodzące w skład jednej grupy.
Okres - poziomy szereg pierwiastków o właściwościach zmieniajacych się stopniowo. Okresy nie maja nazw, lecz tylko numery.
Przemiany chemiczne można opisać z dwóch punktów widzenia:
Makroskopowy - widoczny gołym okiem .
Mikroskopowy - niewidoczny gołym okiem.
Atom – podstawowy składnik materii. Składa się z małego dodatnio naładowanego jądra o dużej gęstości i otaczającej go chmury elektronowej o ujemnym ładunku elektrycznym.
Cząsteczka, inaczej molekuła – obojętne elektrycznie indywiduum chemiczne, złożone z co najmniej dwóch atomów trwale połączonych wiązaniami chemicznymi.
Symbol chemiczny pierwiastka - umowny, międzynarodowy znak utworzony z pierwszej lub pierwszej i jednej albo dwóch dalszych liter nazwy łacińskiej tego pierwiastka.
Masa atomowa – masa atomu wyrażona w atomowych jednostkach masy (symbol u) - 1g = 6,02*10^23u
Liczba atomowa (liczba porzadkowa) - określa, ile protonów znajduje się w jądrze danego atomu. Jest także równa liczbie elektronów niezjonizowanego atomu.
Wartościowość - jest to ilość wiązań jakie może utworzyć dany atom, zawsze zgodna z numerem grupy (powyżej dziesięć, dziesięć odejmujemy). Liczbe tą zapisujemy cyfrą rzymską nad lub obok symbolu. Jest zawsze zgodna z elektronami na ostatniej orbicie tzw. walencyjnymi.
wzór chemiczny, umowny zapis jakościowego i ilościowego składu lub budowy cząsteczek pierwiastków i związków chemicznych za pomocą symboli chemicznych.
Wzór sumaryczny - określa skład jakościowy i ilościowy związku chemicznego.
Wzór strukturalny (wzór kreskowy) określa skład jakościowy i ilościowy oraz sposób powiązania poszczególnych atomów w cząsteczce (kreska obrazuje wiązanie chemiczne).
reguła krzyżowa - reguła ustalania wzorów sumarycznych związków dwuskładnikowych o znanych wartościowościach składników.
Współczynnik stechiometryczny - w reakcjach chemicznych to w uproszczeniu liczba przypisana do określonego reagenta określająca proporcję w jakiej uczestniczy on w reakcji w stosunku do innych reagentów.
Indeks stechiometryczny – liczba atomów danego pierwiastka w jednej cząsteczce substancji chemicznej. Indeksy stechiometryczne zapisuje się we wzorze sumarycznym w postaci niewielkich cyfr u dołu z prawej strony symbolu chemicznego. Indeks 1 się zazwyczaj pomija.
Materiały, czyli rodzaje materii spotykane w naszym otoczeniu i w przyrodzie, są substancjami lub mieszaninami substancji.
Materiały dzielimy na :
Substancje: Mieszaniny:
*pierwiastki chemiczne *jednorodne
*związki chemiczne *niejednorodne
Substancja chemiczna – substancja jednorodna, o stałym, określonym składzie chemicznym, jakościowym i najczęściej także ilościowym; zbiór atomów lub cząsteczek spełniających kryterium stałości składu.
Mieszanina – układ dwóch lub więcej pierwiastków lub związków chemicznych zmieszanych ze sobą w dowolnym stosunku i wykazujących swoje indywidualne właściwości.
stechiometria - to dział chemii zajmujący się obliczeniami, w jakim stosunku mas łączą się pierwiastki chemiczne lub reagują związki chemiczne. Poprawne zapisanie i odczytanie równania reakcji chemicznej umożliwia uzyskanie wielu informacji oraz dokonanie potrzebnych obliczeń.
